Ti entusiastiske båtbyggjarar skal byggja ti nye båtar

Ti entusiastiske båtbyggjarar skal byggja ti nye robåtar. Snart er dei fem fyrste båtane ferdige.

Kvar einaste laurdag og onsdag sidan tidleg i september har dei ivrige båtbyggjarane vore i full aktivitet i verkstaden til tidlegare Flakkavåg Båtbyggeri ved Sletteskogssjøen. Det skal dei halda fram med til kring 17. mai. Etter den oppsette tidsplanen skal det då stå ti nybygde robåtar i lokala der det i tidlegare tider vart bygd tresnekker.

Langsvegs frå

Entusiasmen er stor, det same er pågangsmotet. Kursdeltakarane kjem reisande frå både Fyllingsdalen, Os, Askøy og Stord for å læra kunsten å byggja robåtar – og ikkje minst gå ut av kurset med sin eigen robåt.

Det vert lange arbeidsdagar når ein skal reisa heilt frå Fyllingsdalen og Askøy og ta 07.30-ferja frå Halhjem for å nå kurs-starten klokka 09.00. Kurset går frå ni til fire kvar onsdag og laurdag. Dei tek ikkje eingong særleg juleferie. Når «Tysnes» møter dei siste laurdagen før jul, er det full aktivitet. Tredje juledag skal dei vera på plass att.

49 båtar

Det er Tysnes Kystlag som står som arrangør for kurset. Formann Oddvar Meland fortel at dette er det femte båtbyggjarkurset som er arrangert på Tysnes. På det fyrste var Harald Dalland læremeister. Seinare har Egil Meland vore hovudlærar, med Oddvar Meland og Arne Høgestøl som medhjelparar. Brørne Egil og Oddvar Meland var sjølv med på det fyrste kurset.

– Når dette kurset er ferdig, er det totalt bygd 49 båtar på desse kursa, fortel kystlagsformannen.

Det fyrste kurset vart arrangert i 1995/96. Det vart opphavet til roarrangementet Tysnes Rundt, etter ide frå Vidar Rune Synnevåg. Tysnes Rundt kan neste år feira 20-års jubileum. Det kan ifølgje kursdeltakar Trygve Arntsen frå Lunde føra til ny oppsving for roarrangementet. Han får støtte frå fleire av dei andre.

– Tysnes Rundt er målet, anten at me ror sjølve eller at andre ror, seier Arntsen.

Mykje tolmod

Det kan vera ulik skap på robåtar alt etter kva dei skal brukast til, sigling eller roing.

Alle som blir bygd på kurset er like i konstruksjonen etter teikning av Harald Dalland.

– Det er ein gjennomsnittsbåt som kan brukast både til sigling og roing, forklarar kursleiar Egil Meland.

Han reknar kring 400 timar på ein båt, litt færre timar på båt nummer to. På kurset er det to og to som byggjer i lag, fyrst ein båt og så ein til.

– Tolmod, mykje tolmod, er viktig når ein skal prøva seg som båtbyggjar, er rådet frå kursleiaren.

Deltakarane betalar 20.000 kroner for å delta på kurset. Med i den prisen er undervisning, båtsaum og trematerialar. Kjøl, keipar og stevner er i eik, resten i furu.

Gode læremeistrar

I eine kroken i verkstaden finn me dei to tidlegare bankmennene Ragnar Hovland frå Fyllingsdalen med hytte på Hovland og den tidlegare DnB-kollegaen hans Trygve Amundsen frå Hagavik.

Deltakarane må læra seg å bruka både bandsag, avrettar og tjukkelse.

– For oss er alt nytt, både å følgja teikningar og læra å bruka verktøyet. Men det går veldig greit, me har ein god læremeister, seier dei to ivrige AFP-pensjonistane.

– Om det er kjekt? Å, ja! Me er ikkje leie. Me er heldige som fekk vera med på kurset. Det er mykje kompetanse samla her, me lærar av kvarandre, seier dei smilande.

Ragnar fortel at han såg kursannonsen i «Tysnes». Då var det berre å melda seg på. Han var snar å få med seg kollegaen.

– Det er spesielt og spanande å laga sin eigen båt, supplerer Trygve Amundsen.

Begge har eldre oselvarar frå før. Med det dei no lærer, kan dei kanskje reparera sine eigne båtar, om det skulle verta trong for det.

Tysnes Rundt har dei og vore med på, totalt ti gonger.

Mykje finarbeid

Kvart enkelt båtbord må tilpassast den plassen det skal stå – etter kvart som bygginga skrir fram.

– Det er ikkje lett å få borda til å passa, seier John Hagen, som har lang fartstid med trearbeid og husbygging.

Hagen byggjer saman med utflytta tysnesing Kjell Ragnar Kleppe som bur på Stord. Kleppe er i fast jobb på Kværner og jobbar lange dagar elles i veka for å kunna ta fri til båtbygging om onsdagane.

– Målet er å delta på Tysnes Rundt, slår han fast.

Trygve Arntsen er inspektør hos rederiet Grieg. Han miste fleire kursveker etter eit utanlandsoppdrag til Kina i haust. No må han stå på for å ta inn att dei tapte dagane.

– Det er fantastisk å læra gamle båtbyggingsteknikkar. Det er synd at det ikkje er ungdomar med på kurset, seier han.

Pensjonert oljearbeidar Per Harald Bakke har to robåtar frå før. Han tykkjer det er spanande å læra om båtbygging.

Ein ting er han viss på.

– Desse båtane kan ikkje brukast til å ha fisk i. Det er dei alt for fine til. Det er som eit møbel, seier han.

Utruleg kjekt kurs

I ein annan krok i verkstaden finn med fire andre karar, Ove Fadnes og Genth Pollestad på ein båt, og Tore Økland og Terje Enes på ein båt.

Genth er med for å byggja den andre båten sin. Han var også med på det aller fyrste kurset.

Tore Økland er med fordi han alltid har likt å ro, og fordi han har ein naustrett som han vil nytta seg av.

– Dessutan er det kjekt med innearbeid i mørketida, seier han.

Svogeren til Tore, Terje Enes, er den som har lengst pendlarveg, frå Askøy når han reiser heimefrå. Litt kortare vert reisa når han er på sommarplassen på Enes på Vernøy.

Enes har tidlegare vore skipsingeniør på Mjellem & Karlsen og BMV. Han har og konstruert båtane til Vernøy Båt og Enes Båt.

– Å byggja båt i tre er heilt annleis enn stål og plast. Dette er eit utruleg kjekt kurs. Eg er imponert. Kystlaget med Gunnar Onarheim i spissen må ha ei stjerne for at dei drog kurset i gong, rosar han.

– Det ligg også mykje arbeid bak å driva eit slikt kurs, berre det å finna materialar til oss er mykje arbeid, slår han fast.

Ole Skaten ole@tysnesbladet.no